Om onze mooie ervaringen van deze zomer met onze zeilvrienden te delen, volgt hier een samenvatting van onze zomerreis richting de Isles of Scilly v.v.
Oneiros (Kaskelot) vaart rally Scheveningen – Plymouth 400 M, 15-18 juli 2017
We besluiten pas op een laat moment mee te doen aan de rally naar Plymouth dit jaar. Een mooie start van onze vakantie richting het “zuiden” (eerder het “westen” eigenlijk). Als het weer goed genoeg is willen we graag een keer de Scilly eilanden bezoeken.
Aanvankelijk zouden wij, Anja en Rony, de rally duo-handed varen, maar mijn broer Peter heeft zin om twee weken met ons mee te varen. Dat lijkt ons uiteraard gezellig. Hij zal op vrijdagmiddag 14 juni in Scheveningen aanmonsteren.
De boot moet voor de wedstrijd en de rally gekeurd worden. We hebben op donderdag 13 juli afgesproken, dus dan moet Oneiros in Scheveningen zijn.
Woensdag 12 juli
Op woensdag 11 juli varen we van Middelburg naar Scheveningen. Het wordt een echte vuurdoop. Er wordt weliswaar later op de dag N7 voorspeld, maar dat nemen we dan maar op de koop toe. We zijn een beetje laat uit Middelburg vertrokken, de stroom loopt al even voordat we buiten zijn. De eerste uren lopen we met een zuidwesten wind 4-5 Bft met een vaartje van tussen de 7 en 9 knopen over de grond als een speer en zijn we binnen de kortste keren het Oostgat weer uit. Dan komt de voorspelde donkere lucht vanuit het zuiden opzetten. De wind valt weg, ruimt en uit het niets gaat het waaien vanuit het Noorden. Hoewel ik meestal de harde winden uit verhalen van anderen wat temper geeft onze windmeter toch regelmatig 40 knopen aan. N7 is regelmatig N8. De stroom zal over een uur ook tegen gaan zitten. We hadden uit voorzorg al een High Aspect gezet en dat was maar goed ook. Echter de grondzeeën voor de kust van Goeree werden alsmaar sterker en Oneiros moet flinke golven verwerken. Het werd de uren die er op volgden niet zo’n aangenaam tochtje. Bij het bergen van het High Aspect gaat het achterlijk er aan. Een beetje een nadeel van latten in het achterlijk en het beroeren van het babystag. Enfin, niets aan te doen. Het was alweer 9 jaar geleden dat we een zeil verspeelden. Mijn adagium is toch ook: “Als het kapot gaat was het niet sterk genoeg”.
Nu dan ook maar het zelden gebruikte 3e rif in het grootzeil gezet en zo sterk gereefd en motor bij naar buiten gevaren, toch ook nog steeds een beetje richting Scheveningen. Drie uur later dan gepland lagen we vast in Scheveningen, ruim op tijd voor de keuring van de volgende dag. Goed ingeslingerd en met veel vertrouwen in onze onvolprezen Kaskelot, zien we de komende rally met genoegen tegemoet.
Donderdag 13 juli
De keuring wordt door een sympathieke ervaren wedstijdzeiler gedaan en is weer leerzaam. Hij was vol lof over de klasse en uitrusting van onze boot, die op zeilen op zee is ingericht.
Door af en toe aan een wedstrijd mee te doen, blijft je boot wel up-to-date. In de voorbereiding zorgen we voor een update van onze Navionics kaarten voor onze kleine a67 Raymarine plotter. Als je nagaat dat wij nog met radiobaken navigatie op de Oostzee hebben gevaren, dan is dit vernuft wel een erg mooie investering. Verder zorgen we toch ook voor de nieuwste kaarten en updates van de Imray Charts C30, C12 en C10. Voor de lange afstand vormen de kaarten nog steeds een mooi overzicht en C30 is voor de aangepaste schipping lanes en windmolenparken in aanbouw wel verstandig. Bovendien houden we nog altijd trouw om de twee uur ons logboek bij en zo zijn we met de Reeds 2017 incluis goed toegerust.
Vuurwerk, brandblussers en –deken, goede en snel vindbare kabelschaar of goede ijzerzaag met reserve bladen, veiligheidslijnen met Spinlock-achtige borging, gekeurd reddingsvlot, handheld marifoon & goed zichtbare grab bag met de naam van het schip en noem maar op, vormen onderdelen van een ogenschijnlijk onuitputtelijke lijst van aandachtspunten. Het is onze 4e lange afstandswedstrijd, maar ieder keer blijkt er weer het nodige aan veiligheid bijgekomen. Niet verplicht, maar volgens ons wel heel nuttig is een Epirb, waar we al enkele jaren mee varen. Het noodlottige ongeluk met de boot van Frans Maas bewijst dat maar weer eens, al is het afscheuren van de kiel wel een heel trieste en uitzonderlijke gebeurtenis. Mede naar aanleiding van dit ongeluk hebben we naast al het andere toch ook maar onze telefoon in een waterproof case van Cellularline permanent bij ons. In een uiterst geval van nood tot 10 M uit de kust nog bruikbaar.
Opmerkelijk genoeg wordt onze zeereling weliswaar gedoogd, maar deze voldoet eigenlijk niet aan de wedstrijdeisen. De reling mag namelijk niet gecoat zijn, omdat je de staat van de (RVS)-draad dan niet kan zien. Omdat onze draad waarschijnlijk al 20 jaar oud is besluiten we deze toch ook nog maar te vernieuwen. Dat wordt een klus voor de vrijdag.
Vrijdag 14 juli
Steeds meer deelnemende boten komen binnen en twee super op wedstrijd ingerichte “X-en 99” komen bij ons langszij. Het geeft altijd een bijzonder sfeertje een dag voor de start. Intussen vervangen wij de zeereling, die nog bij Vrolijk kon worden geperst. Voor onze categorie-3 zeevarende boten van rond de 10 m is een 4 mm RVS-316-staaldraad vereist. We vervangen ook nog het spinakerblok boven in de mast, dat liep niet meer soepel. Vanuit de mast heb ik maar even een foto naar beneden gemaakt, ook leuk voor onze buren.
Verder halen we de laatste fourage en buigen we ons maar eens over de voor ons meest ideale route. Want behalve de start is voor de rally deelnemers de baan naar Plymouth vrij om te kiezen, behoudens het gebruikelijke haaks oversteken van shipping lanes. Er staat bij de start vrijwel zeker een zuidwesten wind 4-5 bft, dus het wordt de eerste wedstrijddag aan de wind. Omdat we geen High Aspect meer kunnen gebruiken, hijsen we Genua-3 daarvoor in de plaats, ook prima om met een stevige bries mee aan de wind te zeilen, wel iets minder hoog helaas. Qua route kiezen we ervoor om direct na de startbaan richting IJmond te zeilen en vandaar ten zuiden van de schipping lane naar de Noordhinder-zuidoost, haaks oversteken naar de Noordhinder-zuid en dan ten noorden van de schipping lane richting Dover.
’s Avonds is bij Oma Toos in Scheveningen het captains diner, voor de gehele crew wel te verstaan. Het wordt een gezellig samenzijn met (sterke) verhalen en ontmoetingen.
Zaterdag 15 juli
Om 10.00 u de laatste briefing. Op hele correcte wijze wordt nog stil gestaan bij het noodlottige ongeluk van Frans Maas en zijn bemanning. Het mede omgekomen bemanningslid was vaste bemanning van een van de deelnemende wedstrijdboten, die om die reden niet zal starten. Zij willen begrijpelijk bij het afscheid kunnen zijn. Zo zie je maar wat een impact een dergelijk ongeluk toch op de zeilerswereld heeft.
Na enkele plichtplegingen wordt het weer, wat ieder natuurlijk al op diverse manieren tot zich heeft genomen, en nog eens de startprocedure en startbaan doorgenomen. De positie van de aan-de-windse startboei-X wordt later via de marifoon bekend gemaakt. De laatste startnummers worden uitgereikt, daar horen wij ook bij.
Op zo’n dag komt er ook altijd nog bezoek om een goede reis te wensen en afscheid te nemen. Dat is natuurlijke super lief en gezellig, vooral als het je kinderen en kleinkinderen betreft, alleen merk je wel dat je je twee uur voor de start eigenlijk op de wedstrijd wilt concentreren.
Een laatste foto hoort daar natuurlijk ook bij.
In Scheveningen moet je wel een uur tot anderhalf uur rekenen voordat je goed en wel op de startplek bent gearriveerd en je je in een goede startpositie kan manoeuvreren. We kiezen voor het eerste rak toch Genua-2, de wind is afgenomen tot zuidwest 4.
Om 17.10 uur is onze start. Aanvankelijk liggen we in goede positie, maar een te traag uitgevoerde overstagmanoeuvre net voor de startlijn, maakt dat we moeten uitwijken. Uiteindelijk starten we als zevende van de 18 boten die aan de rally in twee klassen deelnemen, 3 minuten te laat, namelijk om 17.13 u. Met de behoorlijke golven, tegen de stroom in én op een totaal van 400 M zijn die 3 minuten verlies te overzien, maar het kan beter.
Anja en ik varen al zo lang samen dat een wachtschema voor ons niet meer zo nodig is. Meestal neem ik tegen de avond een paar uur slaap en om 01.00 u neem ik de rest van de nacht en vroege ochtend voor mijn rekening. Met Peter erbij wordt dat alleen maar makkelijker. Natuurlijk hangt dat ook van het weer af, maar dat zullen we verder wel zien.
Om 18.17 u gaan we overstag, en kachelen we met een vaartje van 5,5 kn over de grond richting de IJ-geul. Het is niet bezeild, dus we moeten kruisen. Met de stroom bij springtij tegen, levert dat niet veel voortgang op. De wind neemt toe en 18.23 u zetten we een 1e rif. De crossing over de Maasgeul is ook niet bezeild. Met motor (verplichte koers) en gereefd grootzeil steken we de Maasgeul over, nadat we ons om 22.05 u bij MN1 (sb) op VHF 3 “Maasmond” gemeld hebben. Met flinke stroom en wind tegen gaan we maar 2,3 kn over de grond en pas om 23.48 u kunnen we ons weer afmelden bij de MV-boei (bb). De hele nacht kruisend gaan we richting de Noordhinder, terwijl de wind verder afneemt en de tijd voortschrijdt.
Zondag 16 juli
Pas om 14.50 u hebben we de shipping lane overgestoken en gaan we bij de Noordhinder-zuid bakboord uit richting Dover, maar wel met steeds minder wind terwijl straks opnieuw de stroom tegen gaat staan. Met een snelheid van tegen de 1,4 kn over de grond besluiten we om 20.05 u bij Falls Head toch maar de motor bij te zetten, al is dat stevig tegen onze principes. De rally deelnemers mogen echter tot zelfs 15 uur ongestraft moteren. Onze zeevaste Anja heeft heerlijk gekookt. Wij zijn gewend ook op zee bij lange reizen elke dag zo mogelijk vers te koken, dat is echt een heerlijkheid en goed voor het moreel! We hebben hooguit vis in blik mee.
Inmiddels is het zicht nihil en is er geen maan. Het is een pikdonkere mistige nacht. Dat kennen we maar al te goed zo rondom Dover, terwijl de veerboten je links en rechts passeren. AIS blijkt dan toch een van de beste navigatietoepassingen van de laatste jaren. Je raakt daar zo aan gewend dat je in het buitenland erg alert moet blijven, want daar varen nog lang niet alle zeegaande jachten met AIS, om over vissers nog maar niet te spreken. Die vormen ieder keer toch weer een verrassing.
Omdat NE 6 wordt voorspeld verwisselen Anja en Rony Genua-2 voor Genua-3 in de inmiddels toenemende regen terwijl Peter stuurt. Het natte Genua-2 wordt dan maar langs de reling opgebonden.
Maandag 17 juli
Peter vaart de nacht in en door met en zonder motor bij, om er voor te zorgen bij Dover de stroom weer mee te hebben. Om 23.40 u passeren we de lijn Ramsgate-Zeebrugge en vervolgens ruim 5 uur lang regen zonder wind. Tegen 7 uur staat er NE-3 en zeilen we weer en om 09.25 u besluiten we om de Spi te zetten en bij NNE-4 schuiven we met 4-5 kn rustig door het water. De voorspelling is dat de wind gaat toenemen naar 5-6 bft. We ruimen daarom Genua-2 op en laten Genua-3 aangeslagen en varen op Spi zolang het gaat. Dat blijkt de rest van de dag te zijn.
Rony vangt intussen drie makrelen, die Anja op professionele wijze fileert en meteen bij het eten verwerkt. Wat een heerlijkheid, ze smelten op je tong!
Om middernacht neemt de wind toe en halen we de Spi toch maar binnen en bomen we Genua-3 uit voor in de nacht. We lopen dan 6,6 kn over de grond.
Dinsdag 18 juli
Tegen 02.00 u zijn we inmiddels het eiland Wight gepasseerd en zit er weer “zeil”-vaart in de boot.
De wind neemt toe tot 5-6 bft en later naar 6-7 bft. Met de uitgeboomde Genua-3 en 1 rif in het grootzeil stuiven we voor de wind met 8-9 kn en steeds hoger opbouwende golven richting de Plymouthbaai. Nog zo’n 120 M te gaan. Af en toe surfen we een golf af waarbij ons log bij het maximum van 10 kn blijft steken, maar op de GPS tikken we de 11,1 kn aan. Dat is voor onze boot wel erg veel. Het vergt heel geconcentreerd sturen. Natuurlijk varen we ook met een bulle talie. Peter memoreert dat hij niet had gedacht dat je zo actief moest werken om onder deze condities op koers te blijven. Hij heeft er zijn handen letterlijk vol aan. Hoewel diverse wedstrijdjachten voor de wind kruisen en ons regelmatig voor- en achterlangs passeren, kachelen wij gewoon voor de wind door. Oneiros ligt als spitsgatter en skeg voor het roer heel goed op de golven en voelt zich als een (wal)vis in het water.
De Kaskelot wordt niet voor niets “member of the family of the wales” genoemd.
De barometer daalt gestaag en voor het einde van de dag wordt slecht weer en stevig onweer voorspeld. Om 10.10 u hebben we 345 M gevaren en is de ETA Plymouth onder deze omstandigheden in ieder geval deze dag in de avond.
Op de marifoon is het maar druk met PAN PAN-berichten. Je merkt dat bij ruwere omstandigheden dit soort berichten toeneemt. Om 14.21 u heeft het wedstrijdjacht Edda contact met de coastguard Falmouth met de vraag of er gale 9 voorspeld wordt. Negatief, wel NE 7. Dat valt dan weer mee zou je kunnen zeggen. De wedstrijdjachten moeten nog zo’n 50 M verder varen naar het baken Wolf Rock - dat Land’s End voor de grote scheepvaart markeert - en dan weer aan de wind terug naar Plymouth. Die varen dus nog 100 M extra. Dan wil je wel even weten wat je nog kan verwachten. Wij houden er rekening mee ook een deel van het onweer mee te krijgen.
Om 1530 u krijgen we Start Point in zicht, de laatste kaap voor we de Plymouthbaai indraaien. Voor ons uit zien we een prachtige en dreigende rolwolk. Het onweer zit voor ons, we zien ontladingen vanuit de lucht tot in de wolk die verder doorzetten naar het water. Indrukwekkend en maar beter om er niet onder te zitten.
De wolk komt naderbij en de wind draait plotseling naar N. Voor de zekerheid zetten we een 2e rif en rollen we Genua-3 in. We halen de boom er uit. Het is nu ineens windstil, terwijl er een enorme deining met brekers staat. Golven die zich ruim een dag lang hebben kunnen opbouwen.
En dan ineens, onder deze omstandigheden, zijn er drie dolfijnen die ons in de Plymouthbaai verwelkomen. Let wel het is nog wel zo’n 25 mijl tot de finish.
De wind komt terug, N6, voor ons halve wind nu. Genua-3 er weer bij, en alle reven er uit. We stuiven met een snelheid tussen de 7-8 kn en af en toe een uitschieter samen met nog twee andere deelnemende boten richting de finish.
Om 19 uur, 41 minuten en 48 seconden klokken we onze finishtijd, na bijna 75 uur varen. Een hele mooie tijd voor 416 M afgelegde afstand.
Het blijkt dat we de vijfde boot zijn die binnen is.
Eenmaal gefinisht starten we de motor en strijken de zeilen, maar onze “gashandle” wil niet meer bewegen. Na kort beraad gooien we een anker over boord en Peter en ik schroeven de handle uit de kuiprand. Wat we ook doen, geen beweging in te krijgen. Waarschijnlijk is er binnenin iets afgebroken dat blokkeert. Peter oppert om de motor en keerkoppeling met de hand aan de kabels te bedienen. Zo gezegd zo gedaan. Trekkend en duwend varen we langzaam in de sluis en langszij de Goodwin, een Najad 43. Keurig worden we aan de steigers afgeleverd.
Uiteindelijk worden we 3e in onze klasse.
Een mooie tocht met veel afwisseling en prima resultaat. Nu hebben we nog alle tijd om de Isles of Scilly te bezoeken en dan weer hoppend terug naar huis.
Voor zover we weten waren we de enige van onze zeilvereniging. Misschien een volgende keer samen?
Rony Grooten & Anja Ganzeboom