auteur: Roy van Aller, WV Breskens
Vorige winter hebben allemaal de werkzaamheden van het kraanschip Giant 7 met haar ploeg (trench-tool) bij Borssele, op de Spijkerplaat, de Rede, Nolleplaat en Deurloo zien werken met het leggen van de 2 Alpha kabels naar het offshore station BSA (stopcontact op zee) voor de windmolen parken Borssele I en II, die gebouwd zullen worden door Ørsted . Zie ook het artikel “Kabels en Net op Zee” wat nog steeds op de website staat. https://vvwschelde.nl/kabels/
Van de winter gaat TenneT, als verantwoordelijke voor het betrouwbare transport van elektriciteit in Nederland, de Bèta kabels aanleggen naar het offshore station BSB voor de windmolenparken Borssele III en IV, die gebouwd zullen worden door het consortium Blauwwind, bestaande uit Shell, DGE, Eneco en Van Oord.
De BSA jacket met topside staat er al, zo ook de BSB jacket, maar daar moet de topside, waarin het stopcontact, nog op geplaatst worden. Dit is momenteel in aanbouw bij HSM in Schiedam.
Het leggen van de kabels is door TenneT weer uitbesteed aan VBNK, consortium van NKT en VBMS (dochter van BosKalis).
Deze winter wordt het kabel leggen gedaan in 3 fases vanuit zee naar het aanlandingspunt ten zuiden van de kerncentrale in Borssele.
De offshore fase in diep water is nu al in oktober aan de gang vanaf het BSB offshore station naar de joint bij de Kaloo (ten noorden van de Rassen) en wordt uitgevoerd door de kabellegger Ndurance, die is uitgerust met Dynamic Positioning type 2.
De fase van de Kaloo over de Rassen en door de Deurloo naar de Nolleplaat zal in november en december plaatsvinden en wordt evenals vorige winter weer gedaan met het ondiep stekende kraanschip Giant 7 met DGPS op de trench tool. Voor deze werkzaamheden is een groot gedeelte van de betonning in de Deurloo tijdelijk opgenomen.
De derde fase gebeurt ook weer door de Giant 7 vanaf het aanlandingspunt bij Borssele naar de joint net ten zuiden van de Nolleplaat ( ca, 15 km) in de maanden januari en februari 2020. Voor het oversteken van de Honte bij Borssele zal het scheepvaartverkeer weer twee keer een 10 uren gestremd worden. Dit zijn eigenlijk de enige 2 momenten dat de scheepvaart is gestremd i.v.m. de kabelleg-werkzaamheden. Eén en ander na innig overleg met de Belgische haven autoriteiten in het GNA overleg, het Gemeenschappelijk Nautisch beheer van de Westerschelde of te wel de toegang tot Gent en Antwerpen.
Bij het oversteken van de Rede van Vlissingen tussen de Spijkerplaat en de Nolleplaat zal de Verkeerscentrale Vlissingen intensieve scheepvaartbegeleiding moeten doen en heeft de Giant 7, met haar ver uitstaande ankers en ter plaatse aanwezige anchor handling vaartuigen, ook een loods aan boord.
Het verbinden van de kabels (het maken van de joints) bij de Kaloo en op de Nolleplaat zal dan in het voorjaar plaatsvinden en zal per stuk een 4 @ 5 dagen in beslag nemen.
De 2 Bèta kabels zijn aluminium en koperen wisselstroom kabels, hebben een diameter van 25 cm en zijn 100 kg per meter zwaar en liggen een 100 tot 200 meter benoorden en benoordoosten van de Alpha kabels. Koper, omdat koper in het slik op de platen zijn warmte beter kwijt kan dan aluminium.
Het baggeren voor de Bèta kabels is offshore gereed, de zandduinen zijn weg, nearshore zal er komende maanden worden gebaggerd (in totaal 4 miljoen cbm). Kon de aanlanding bij Borssele voor de Alpha kabel met baggeren geregeld worden, voor de Bèta kabel was dit technisch niet de optimale oplossing. Ondanks dat de diepte daar dicht onder de wal al 60 m is en men zou aannemen dat de steile oever daar hard en stevig zou zijn is dit niet het geval en is die oever daar ook allemaal slik. Om te voorkomen dat door het baggeren van de Bèta kabel misschien door grondverschuivingen de Alpha kabel bloot zou komen te liggen gaat men dus niet baggeren, maar door het talud boren.
De gronddekking onder de bodem is net zoals bij de Alpha kabels 3 m (Honte), 6 m (Rede Vlissingen) en 10 m (Spijkerplaat). Op de Noordzee (offshore) is de gronddekking tussen de 1 en 3 m.
Het gehele tracé is natuurlijk vorig jaar al onderzocht op explosieven, maar met al die uitstaande ankers moet er op enkele plaatsen een aanvullend explosieven onderzoek gedaan worden. U zult dus nog steeds een grote hoeveelheid survey vaartuigen op de Schelde kunnen waarnemen.
Trouwens, ook na het beëindigen van dit project van het leggen van de kabels zal er toch nog elk jaar onderzoek door survey vaartuigen op de gronddekking van de kabels moeten worden uitgevoerd.
Eind februari/begin maart 2020zal het leggen van de kabels gereed moeten zijn, het totale project voor TenneT met alle aansluitingen op de landkabels en de offshore stations staat gepland gereed te zijn in september 2020.
Het gereed zijn met de bouw van de parken met de windmolens door Oersted (Borssele I en II) staat momenteel voor eind 2021 en door Blauwwind (Borssele III en IV) voor eind 2020.
Om de klimaat doelstellingen van het kabinet voor 2030 te behalen zal er de komende jaren nog voor 7 gigawatt (GW) aan extra stroom uit windenergie gecreëerd moeten worden. Het beleid van het kabinet is gericht op 30 tot 40% stroom uit zee.
De windmolenparken Borssele zullen 1.4 GW (4 x 350 MW) op gaan leveren.
NB. 1 GW is voldoende voor circa 1miljoen huishoudens.
Het geplande windmolenpark IJmuiden Ver, circa 60 km uit de Noord Hollandse kust, zowat in het midden van de Noordzee, moet straks goed zijn voor 4 GW.
Om deze stroomopbrengst van de windmolens naar de wal te krijgen zijn momenteel 5 opties waarvoor een NRD (Notitie Reikwijdte en Detailniveau) opgesteld is:
Door het Haringvliet, Hollands Diep en Bergse Maas naar de Amer Centrale in Geertruidenberg.
Door de Oosterschelde naar Rilland.
Door het Veerse Meer naar Borssele.
Door de Westerschelde naar Borssele.
Uit de eerste gesprekken met de omgeving is gebleken dat de variant via de Oosterschelde naar Rilland zoveel problemen oplevert, dat in het concept NRD voorgesteld wordt deze te laten vervallen vanwege het kwetsbare natura 2000, de moeilijke passage van de Oosterschelde kering en de lange afstand door slib aan de oostzijde van de Oosterschelde. In slib kan namelijk slecht of zelfs niet gewerkt worden. Ook het grote aanlandstation van 25 m hoog is niet acceptabel in het open landschap van Zuid Beveland en de Oosterschelde aldaar.
Kan het transport van de Borssele parken met wisselstroom geschieden vanwege de korte afstand van minder dan 70 km, bij de lange afstand van IJmuiden Ver tussen de 150 en 200 km moet het transport met gelijkstroom gedaan worden. Vandaar het grote aanlandstation voor de conversie van gelijk- naar wisselstroom.
De tijdsplanning voor de kabels en aanlandpunten van IJmuiden Ver ziet er dan nu als volgt uit:
Voorjaar 2019 is al begonnen met een concept NRD, in 2020 moet er een besluit over welk traject genomen worden waarna behandeling zienswijzen en vergunningen(2021-2022), in 2023 zal er begonnen worden met bouwen/aanleggen en het hele project IJmuiden Ver moet dan in 2027 gereed zijn.
M.a.w. er bestaat de mogelijkheid dat er vanaf 2023 best nog een paar kabels door de Westerschelde getrokken moeten worden.
Verder en actueel speelt ook de stikstof een rol bij de aanleg van windmolenparken en de daarbij behorende kabels. De gebruiker mag dan wel milieu voordeel hebben door het gebruik van de groene stroom, in de installatiefase van het daarvoor zorgende windmolenpark komen toch een hoop stikstof- emissies vrij.
Verder nog een geruststellende gedachte voor de gebruikers onder ons van stuurautomaten op magnetische kompassen. Het magnetisch veld van de diepliggende gelijkstroomkabels is zeer gering, in de onderzoeken zullen eventuele magnetische anomalieën worden meegenomen.
NB. Wisselstroom kabels hebben geen invloed op magnetische kompassen. Hoe dan ook, zo’n probleem is het niet, u moet toch ook een goede uitkijk houden als u op de automaat vaart, dus mocht uw automaat gekke dingen gaan doen dan kunt u altijd gelijk ingrijpen.
Voor nog veel meer technische info zie: